Giới thiệu về ISO 22301
ISO 22301 là tiêu chuẩn quốc tế về Hệ thống Quản lý Kinh doanh Liên tục (Business Continuity Management System – BCMS) do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành, cung cấp khung khổ để tổ chức lập kế hoạch, triển khai, vận hành, giám sát và cải tiến hệ thống quản lý nhằm bảo vệ và giảm thiểu rủi ro từ các sự cố gián đoạn trong hoạt động kinh doanh. Phiên bản hiện hành, ISO 22301:2019, tuân thủ cấu trúc cấp cao Annex SL, cho phép tích hợp dễ dàng với các hệ thống quản lý ISO khác như ISO 9001 và ISO 27001. Tiêu chuẩn này yêu cầu tổ chức xác định bối cảnh hoạt động, đánh giá rủi ro và cơ hội, thiết lập mục tiêu, triển khai các quy trình ứng phó và khôi phục, đồng thời thực hiện đánh giá hiệu suất và cải tiến liên tục. Việc áp dụng ISO 22301 giúp nâng cao khả năng chống chịu, giảm thiểu thiệt hại tài chính và duy trì niềm tin của khách hàng, đối tác và các bên liên quan trong mọi tình huống.
1. Nội dung của ISO 22301
- Điều khoản 1: Phạm vi - Xác định phạm vi áp dụng tiêu chuẩn và yêu cầu thiết lập, duy trì hệ thống BCMS.
- Điều khoản 2: Tài liệu tham chiếu - Liệt kê các tài liệu hỗ trợ áp dụng tiêu chuẩn.
- Điều khoản 3: Thuật ngữ và định nghĩa - Định nghĩa các thuật ngữ liên quan đến BCMS để đảm bảo sự thống nhất.
- Điều khoản 4: Bối cảnh tổ chức - Xác định các yếu tố nội bộ, bên ngoài, nhu cầu của các bên liên quan và phạm vi hệ thống.
- Điều khoản 5: Lãnh đạo - Yêu cầu sự cam kết của lãnh đạo, xây dựng chính sách BCMS và phân công trách nhiệm.
- Điều khoản 6: Hoạch định - Đánh giá rủi ro và cơ hội, thiết lập mục tiêu và kế hoạch kiểm soát rủi ro.
- Điều khoản 7: Hỗ trợ - Cung cấp nguồn lực, đào tạo, quản lý thông tin và kiểm soát tài liệu phục vụ BCMS.
- Điều khoản 8: Thực hiện và vận hành - Lập kế hoạch và kiểm soát hoạt động, bao gồm phân tích tác động kinh doanh (BIA), đánh giá rủi ro, thiết lập kế hoạch ứng phó, diễn tập định kỳ.
- Điều khoản 9: Đánh giá hiệu quả - Theo dõi, đánh giá nội bộ và xem xét của lãnh đạo để đảm bảo BCMS hoạt động hiệu quả.
- Điều khoản 10: Cải tiến - Xác định và xử lý không phù hợp, thực hiện hành động khắc phục và cải tiến liên tục hệ thống BCMS.
2. Phạm vi áp dụng
Các yêu cầu tại tiêu chuẩn ISO 22301 được áp dụng cho tất cả các tổ chức hoặc các bộ phận của tổ chức đó, bất kể loại hình, quy mô và tính chất của tổ chức. Mức độ áp dụng các yêu cầu này phụ thuộc vào môi trường hoạt động và mức độ phức tạp của tổ chức.
3. Lợi ích khi áp dụng ISO 22301
Hỗ trợ mục tiêu chiến lược: Đảm bảo hoạt động kinh doanh liên tục, giúp tổ chức thực hiện các mục tiêu an toàn và hiệu quả hơn.
Tăng lợi thế cạnh tranh: Chứng nhận ISO 22301 nâng cao uy tín, tạo dựng niềm tin với khách hàng, đối tác và các bên liên quan.
Nâng cao khả năng phục hồi: Giúp doanh nghiệp ứng phó nhanh chóng với khủng hoảng, khôi phục hoạt động liên tục sau sự cố.
Giảm thiểu rủi ro pháp lý và tài chính: Hệ thống quản lý chặt chẽ đảm bảo tuân thủ quy định, hạn chế phạt, tránh tranh chấp.
Bảo vệ con người, tài sản và môi trường: Áp dụng các kế hoạch ứng phó hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực đến nhân sự, tài sản và môi trường.
Duy trì hiệu quả khi gián đoạn: Giúp tổ chức vận hành trơn tru, duy trì năng suất ngay cả trong tình huống không mong muốn.
Khắc phục lỗ hổng và nâng cao hiệu suất: Phát hiện và xử lý kịp thời các điểm yếu, đồng thời cải thiện kết nối và hiệu quả làm việc nội bộ.
4. Các yêu cầu của tiêu chuẩn
Điều khoản 4: Bối cảnh tổ chức
- Xác định các yếu tố nội bộ, bên ngoài và nhu cầu, kỳ vọng của các bên liên quan ảnh hưởng đến BCMS.
- Xác định phạm vi áp dụng hệ thống quản lý kinh doanh liên tục.
Điều khoản 5: Lãnh đạo
- Cam kết của lãnh đạo trong việc xây dựng, duy trì và cải tiến BCMS.
- Thiết lập chính sách BCMS phù hợp với mục tiêu và bối cảnh tổ chức.
- Phân công trách nhiệm, quyền hạn rõ ràng cho các cá nhân liên quan.
Điều khoản 6: Hoạch định
- Xác định rủi ro và cơ hội liên quan đến BCMS.
- Thiết lập mục tiêu kinh doanh liên tục và lập kế hoạch để đạt được các mục tiêu đó.
- Lập kế hoạch kiểm soát rủi ro và các biện pháp ứng phó.
Điều khoản 7: Hỗ trợ
- Cung cấp nguồn lực cần thiết (nhân lực, tài chính, công nghệ).
- Đào tạo, nâng cao năng lực và nhận thức cho nhân viên về BCMS.
- Quản lý thông tin, tài liệu, dữ liệu liên quan đến hệ thống.
Điều khoản 8: Thực hiện và vận hành
- Thực hiện phân tích tác động kinh doanh (BIA) để xác định các hoạt động quan trọng.
- Đánh giá rủi ro và thiết lập các chiến lược, kế hoạch ứng phó và khôi phục.
- Triển khai các quy trình, thủ tục vận hành BCMS.
- Tổ chức diễn tập, kiểm tra định kỳ để đảm bảo khả năng ứng phó khi xảy ra sự cố.
Điều khoản 9: Đánh giá hiệu quả
- Theo dõi, đo lường và đánh giá hiệu quả hoạt động của BCMS.
- Thực hiện đánh giá nội bộ để kiểm tra sự phù hợp và hiệu quả.
- Lãnh đạo xem xét hệ thống để đảm bảo tính phù hợp và hiệu quả liên tục.
Điều khoản 10: Cải tiến
- Xác định các không phù hợp và thực hiện hành động khắc phục.
- Thực hiện cải tiến liên tục để nâng cao hiệu quả của BCMS.
5. Quy trình thực hiện ISO 22301
Bước 1: Khảo sát ban đầu và chuẩn bị
- Xác định phạm vi áp dụng BCMS trong tổ chức (toàn bộ hay một bộ phận cụ thể).
- Đánh giá hiện trạng hệ thống quản lý hiện có, xác định khoảng trống so với yêu cầu ISO 22301 để lập kế hoạch xây dựng và cải tiến.
Bước 2: Lập kế hoạch và xây dựng hệ thống BCMS
- Xây dựng chính sách và mục tiêu quản lý kinh doanh liên tục phù hợp với chiến lược tổ chức.
- Thực hiện phân tích rủi ro và phân tích tác động kinh doanh (BIA) để xác định các rủi ro tiềm ẩn và các hoạt động quan trọng cần duy trì.
- Xây dựng kế hoạch ứng phó và khôi phục nhằm đảm bảo duy trì hoạt động liên tục khi xảy ra sự cố.
Bước 3: Triển khai và đào tạo
- Áp dụng các kế hoạch, quy trình BCMS vào hoạt động thực tế của tổ chức.
- Tổ chức đào tạo, nâng cao nhận thức cho nhân viên về vai trò và trách nhiệm trong BCMS, đảm bảo mọi người sẵn sàng ứng phó khi có sự cố.
Bước 4: Kiểm tra nội bộ và đánh giá trước chứng nhận
- Thực hiện đánh giá nội bộ để kiểm tra sự phù hợp và hiệu quả của hệ thống BCMS.
- Xử lý các điểm không phù hợp, cải tiến hệ thống trước khi tiến hành đánh giá chứng nhận chính thức.
Bước 5: Đánh giá chứng nhận
- Giai đoạn 1: Đánh giá tài liệu BCMS để kiểm tra sự đầy đủ và phù hợp với tiêu chuẩn.
- Giai đoạn 2: Đánh giá thực tế tại tổ chức, kiểm tra việc triển khai, phỏng vấn nhân viên và đánh giá hiệu quả hoạt động BCMS.
- Nếu đạt yêu cầu, tổ chức sẽ được cấp chứng nhận ISO 22301; nếu có điểm không phù hợp cần khắc phục trước khi cấp chứng nhận.
Bước 6: Giám sát và đánh giá định kỳ
- Tổ chức chứng nhận thực hiện đánh giá giám sát hàng năm để đảm bảo BCMS duy trì hiệu quả.
- Đánh giá tái chứng nhận sau 3 năm để gia hạn chứng nhận.
Hãy để AHEAD tư vấn bạn về ISO 22301 - Hệ thống Quản lý Kinh doanh Liên tục
Để được hỗ trợ tư vấn và đánh giá cấp giấy chứng nhận, xin liên hệ với Chúng tôi:
Ms. Mỹ Hạnh - 0935.516.518
Ms. Hải Trường - 0986.077.845
* Văn phòng AHEAD:
Hà Nội: Số 18 Tam Trinh, Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội.
Đà Nẵng: 498 Bùi Trang Chước, Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng.
Hồ Chí Minh: 8/29 Hoàng Hoa Thám, Phường 7, Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.